Şekerin Gizli İsimleri

Şeker birçok besinin yapısında doğal olarak bulunur veya sonradan eklenir. Doğal olarak oluşan şekerler, meyve (fruktoz) ve süt (laktoz) gibi gıdalarda doğal olarak bulunur. Eklenmiş şekerler ise üretim sırasında yiyeceklere sonradan konan şekerlerdir. Enerji değeri olmasına rağmen, şekerin besleyici bir özelliği yoktur. Besinlere lezzet, kıvam, renk ve raf ömrünü artırmak amacıyla şeker eklenebilir.

Aldığınız ürünlerin besin etiketinde, o ürünün içerdiği şeker çok farklı isimlerle yer alabilir. Genel olarak –oz ekiyle biten maddeler şekerdir. Ancak şeker anlamına gelen daha farklı isimler de bulunmaktadır.

Şeker anlamına gelen farklı isimlere bazı örnekler:

Sukroz
Glikoz
Fruktoz
Maltoz
Dekstroz
Hidrolize edilmiş nişasta
Yüksek fruktozlu mısır şurubu
Şurup
Melas
Şeker kamışı
Ham şeker
Pekmez
Bal
Meyve suyu konsantresi

Peki, şekerin bu kadar farklı ismi varsa, o ürünün şeker miktarının fazla olup olmadığını nasıl anlayabiliriz? Şeker, tükettiğiniz besine hangi isimle girerse girsin, besin etiketindeki şeker miktarına bakarak o ürünün şekerli mi yoksa az şekerli/şekersiz mi olduğunu anlayabilirsiniz.

Besin etiketlerinde şekerle ilgili tanımlar

Düşük/Az Şekerli:
- 100 gram katı gıdadaki şeker miktarının 5 gramdan fazla olmaması veya
- 100 mL sıvı gıdadaki şeker miktarının 2.5 gramdan fazla olmaması
Şekersiz:
- 100 gram katı veya 100 mL sıvı gıdadaki şeker miktarının 0.5 gramdan fazla olmaması

Amerikan Kalp Derneği, aşırı şeker tüketiminin kalp hastalıkları başta olmak üzere pek çok sağlık sorununa zemin oluşturabildiğini ve bu nedenle sağlıklı kişilerde günlük şeker tüketiminin kadınlarda 24 gramı (4 tatlı kaşığı), erkeklerde ise 36 gramı (6 tatlı kaşığı) geçmemesini önermektedir.

Referanslar:
1. https://www.heart.org/en/healthy-living/healthy-eating/eat-smart/sugar/how-much-sugar-is-too-much Son erişim tarihi: 03. 06.2024.
2. Added Sugars | American Heart Association Son erişim tarihi: 03.06.2024.
3. https://www.nhs.uk/live-well/eat-well/how-to-eat-a-balanced-diet/how-to-cut-down-on-sugar-in-your-diet/#:~:text=Food%20labels%20tell%20you%20how,of%20total%20sugar%20per%20100g Son erişim tarihi: 03.06.2024.

CH-20240718-29