Doğum Sonrası Vücudunuzda Olan Değişiklikler
Uzun bir süreden sonra bebeğinizi kucağınıza aldığınızda mutluluktan göz yaşları dökersiniz. Bunca zaman bekledikten sonra kucağınıza aldığınız yavru size verilmiş bir emanettir. Henüz kendi kendine yetecek kadar gelişmemiş olan bebek size muhtaçtır. Bu nedenle de kendi sağlığınızı korumak sizin önceliğiniz olmalıdır. Gebelik bittikten sonra vücudunuzda birtakım değişiklikler olmaya başlar. Bunların bir kısmı normal yani beklenen değişimler ve sonuçlarıdır. Bir kısmı ise beklenmeyen durumlar olabilir ve hastaneye başvurmanız gerekebilir. Bilgilere hakim olmadığınız takdirde endişe duyabilir ve yanlış tercihlerde bulunabilirsiniz. İşte tam da bu nedenle bu haftaki yazıyı yazma ihtiyacı hissettik.
Doğum sonrası ilk değişikliklerden biri uterus yani rahimde olan değişikliklerdir. Bebek uterusu terk ettikten sonra, bebeği 9 ay boyunca korumuş olan bu organ ufalmaya başlar. Ufalmak için de kasılması gereklidir. Bu kasılmaları siz karın ağrısı ve adet sancısına benzer spazmlar şeklinde hissedebilirsiniz. Bu ağrılar, genellikle ilk 3 gün devam eder ve sonrasında yavaş yavaş azalmaya başlar. Doğum sezaryen ile gerçekleşti ise bu ağrılar biraz daha uzun sürebilir. Ağrılar, bebeği emzirdiğiniz zamanlarda daha şiddetli olabilir. Bunun nedeni oksitosin adını verdiğimiz hormondur. Bebeğin emmesi ile beyinden salınan oksitosin hem memedeki süt kanallarını etkileyerek sütün ilerlemesini hem de uterus kaslarının kasılmasını sağlar ve böylece ağrı oluşur. Doğum sonrası lohusalık döneminde vajinal akıntı normaldir. İlk günlerde bu akıntı kanlıdır. Yaklaşık 1 hafta sonra bu akıntı pembeye takiben de beyaza döner. Genellikle 2-4 hafta devam eder. Doğum sırasında epizyotomi yapıldıysa, yani bebeğin anneye zarar vermeden doğması için vajina çevresinde kesi yapıldıysa ve sonradan da dikiş atıldıysa, kullandığınız pedleri en azından 4 saatte bir değiştirmenizde fayda var. Ağrı ve akıntı
- Beklenenden fazlaysa,
- Akıntının rengi sarı-yeşil gibi faklı renklere dönüyorsa,
- Ateş ve titremeler eşlik ediyorsa,
mutlaka doktorunuza haber vermeli veya bir hastaneye başvurmalısınız.
Doğum sonrası sizin de en rahat fark edeceğiniz değişiklik memelerinizde olacaktır. Doğumdan sonraki ilk 2-3 gün içinde memelerinizde dolgunluk ve ağrı hissetmeniz doğaldır. Bunun nedeni artık memelerinizin daha fazla süt üretmeye başlamasıdır. Emzirmeye başladığınız ilk günlerde meme uçlarının hassas olması doğaldır. Emzirmeye devam ettikçe bu şikayetleriniz de azalacaktır. Meme dolgunluğu ve ağrısı için etrafı sarılmış buz paketleri veya ılık duşlar sizin için yararlı olabilir. 1-2 deneme ile size hangisi daha iyi geliyor, kendiniz de sınayabilirsiniz. Meme üzerinde;
- Belli bölgede kızarıklık,
- Isı artışı ve şiddetli ağrı varsa,
bunun nedeni meme absesi olabilir. Bu nedenle doktorunuza veya bir hastaneye başvurmakta fayda var.
Özellikle zorlu doğumlar sonrasında kas ağrıları normaldir. Aşırı ıkınmaya bağlı olarak ortaya çıkan bu kas ağrıları, karın dışında çenede, boyunda ve kollarda ortaya çıkabilir. Endişe etmenize gerek yoktur. İlk günlerde kaka yapma güçlüğü ve işeme sırasında yanma veya ağrı olabilir. Kabızlık ve gaz sorunu da özellikle sezaryen ile yapılan doğumlar sonrasında daha belirgindir. Kabızlığı önlemek için bol su için, lifli yiyecekleri tüketmeye özen gösterin, mümkün olduğu kadar hareketli olun.
Doğum sonrası değişiklikler sadece bedeninizle ilgili değildir. Ruhsal olarak da zor bir süreç olabilir. Doğumun hemen sonrasında anneler daha pasif ve bağımlı bir durumda olabilirler. 2-3 gün süren bu zamanda annenin de bakıma ihtiyacı vardır. Normal doğum veya sezaryen sonrası vücudunda olan değişiklikler anneyi daha narin kılmıştır ve anne psikolojik olarak da zorlanmaktadır. 2-4 gün sonrasında ise bebeğine bakacak güce ulaşmıştır. Bebeği ile ilgilenmeye başlar. Bugünleri atlattıktan sonra yeni rolünü daha iyi kavramaya başlar. Bu nedenle anne olarak lohusa depresyonuna en yakın olduğunuz günler bugünlerdir. Hayatın farklı bir döneminde olduğunuzu hissedersiniz. Bu dönemde aile ve sosyal çevreden alacağınız destek önemlidir. Lohusalık depresyonu herkeste olabilir. Unutmayın içinden geçtiğiniz süreç sizi hormonların ve değişen fizyolojinizin de kıskıvrak yakaladığı bir dönemdir. Ağlama atakları, duygusal değişiklikler olabilir; uykusuzluk bir sorun olabilir; üzüntü veya endişe duyabilirsiniz. Bu durumun 3-7 gün sonrasında hafiflemesi ve ortadan kalkması beklenir. Daha uzun sürdüğü durumlarda profesyonel bir yardıma ihtiyaç duyabilirsiniz.
CH-20240724-39