Kilo Kontrolü İçin Mide Ameliyatı Kime, Nasıl Yapılmalı?

Son yıllarda obeziteye yönelik ameliyatlar ve girişimler basında daha fazla yer almaya başladı. Başlangıçta bazı uygunsuz uygulamalar nedeni ile ölümlerle ve komplikasyonlarla haber olan bu girişimler artık çok daha güvenli bir şekilde birçok merkezde yapılabiliyor.

Obezite için ameliyat seçenekleri nelerdir?

Obezite için yapılan ameliyatlar yemeyi kısıtlayıcı ameliyatlardır. Ayrıca bazıları yemeyi kısıtlamanın yanı sıra sindirim sisteminden emilimi de bozan, böylece kilo almayı önleyen ve zayıflamayı sağlayan ameliyatlardır. Her ne şekil ameliyat olursa olsun, obezite ameliyatları sıklıkla laparoskopik yani kapalı yöntemle yapılır. Laparoskopide karnın içine üç-dört delikten girilir ve ucunda kamera olan cihazlarla ameliyat gerçekleştirilir. Bu yöntemle ameliyat sonrası hayata ve işe geri dönme daha hızlıdır. Ameliyat sonrası ağrı daha azdır ve komplikasyon riski de daha düşüktür. Bu ameliyatlar son yıllarda robot ile de yapılmaya başlanmıştır.

Yemeyi kısıtlayıcı ameliyatlar arasında laparoskopik ayarlanabilir mide bandı ve tüp mide ameliyatı sayılabilir. Mide bandı ameliyatında, midenin üst kısmına kelepçe şeklinde silikon bir mide bandı yerleştirilmektedir. Bant cilt altında bir hazneye bağlanmakta ve ihtiyaca göre bu port yardımı ile bandın genişliği değiştirilmekte ve böylece mide hacmi ayarlanabilmektedir. Teknik olarak daha basittir, yan etki riski azdır. Fakat kilo verdirme oranı diğer yöntemlere göre daha düşüktür. Diğer ameliyatlara çevrilebilir. Tüp mide ameliyatında ise midenin %75’i çıkarılmakta ve geride tüp şeklinde bir mide kısmı bırakılmaktadır. Kilo verdirme oranı mide bandına göre daha iyidir. Anatomi bozulmadığı için vitamin ve mineral eksikliği nadiren gelişir ve hayat boyu vitamin-mineral takviyesine gerek kalmaz.

Mide bypass’ı ve safra yolları ile pankreas yollarının değiştirildiği ameliyatlarda ise hem mide hacmi azaltılır hem de sindirim sisteminin emilim özelliği değiştirilir. Bypass’ın kilo verdirme etkisi ve obezitenin yandaş hastalıklarından kurtarma etkisi diğer yöntemlere göre daha iyidir. Tip 2 diyabetik hastaların %85-90’ı diyabetlerinden kurtulur. Yan etki oranı diğer yöntemlerden daha fazladır. İkinci tip ameliyatta ise midenin bir kısmı çıkarılmakta ve ince barsak anatomisi değiştirilmektedir. Yiyecekler, safra ve pankreas sıvısı ile bağırsağın son kısmında karşılaşır. Obezite ve yandaş hastalıkların tedavisinde en etkili cerrahi yöntemdir. Fakat emilimi ciddi şekilde bozmaktadır. Hastalarda protein, vitamin ve mineral emilimi de bozulmaktadır. Hayat boyu vitamin-mineral ve protein takviyesi gerekebilir.

Bu ameliyatlardan hangisinin uygulanacağı ameliyat öncesi yapılacak tetkiklere, doktor ve hastanın birlikte vereceği karara bağlıdır.

Ameliyat için uygun olan kişiler

1. 18-65 yaş arası olanlar
2. Vücut kitle indeksi 40’ın üzerinde olanlar
3. Vücut kitle indeksi 35-40 arası olup ek olarak kilolara bağlı yandaş hastalığı olanlar (hipertansiyon, diyabet, uyku apne sendromu, kalp yetmezliği vb.)
4. Kilo vermek için diğer tedavi yöntemlerini deneyip başarısız olanlar
5. Ameliyatı ve anesteziyi kaldırabilecek durumda olanlar
6. Vücut kitle indeksi 30-35 arasında olup tip 2 diyabeti olan hastalar

Ameliyat için uygun olmayan kişiler

1. Ciddi tedavi altında olmayan psikiyatrik hastalığı olanlar
2. Madde veya alkol bağımlılığı olanlar
3. Ameliyat sonrası diyet konusunda gerekli hayat stili değişikliği yapamayacak hastalar
4. Anestezi almaya engel olacak hastalığı olanlar

Obezite için çözüm mü?

Daha önce defalarca zayıflama çabaları gösteren ve başarılı olamayan kişiler için obezite ameliyatları oldukça etkin bir seçenektir. Ancak bu ameliyatları bir mucize gibi düşünmek yanlıştır. Ameliyat olan hastalar en fazla kiloyu ameliyat sonrası ilk ayda verirler, daha sonraki aylarda kilo verme hızı giderek düşer. Ara ara kilo vermede duraksamalar olabilir. Kilo verme yaklaşık 1-1.5 sene kadar devam eder. Bundan sonra kilo verme durur ve hastalar bu dönemden sonra biraz kilo alabilir. Obezite ameliyatları kişilere obeziteden kurtulmak ve yeme şekli ile beraber yaşam şeklini değiştirmek için bir şans verir. Bir zaman sonra, kişi tekrar eski beslenme hatalarına dönerse tabii ki yeniden kilo alma riski vardır.

CH-20240724-39