Obezite Nedir? Tehlikeleri nelerdir?

Neden besleniyoruz?

İnsanoğlunun yaşamını devam ettirebilmesi ve organizmasını çalışır halde tutabilmesi için enerjiye ihtiyacı vardır. Bu enerjiyi yediklerinden ve içtiklerinden alır. Bu; bir arabayı çalıştırabilmek için benzin veya dizele ihtiyaç duymaya benzer. Vücut enerjiyi aldığı saatler içinde harcamadığı takdirde depolamayı tercih eder. Bu eğilim aslında insanoğlunun evrim süreci içinde beklenen bir durumdur. İnsanlar henüz yerleşik düzene geçmediği ve avcılıkla beslendiği durumlarda besini her zaman kolay bulamıyordu. Bir iki gün zengin beslendiyse birkaç gün de aç kalmak durumda idi. İşte bu nedenle yiyecek bulduğu an yemeli ve harcamadığı enerjiyi aç kalacağı günler için depolamalıydı. Bu depoyu yapmanın yolu da vücutta yağ birikimidir. İşte bu yağ birikiminin normalden fazla olmasına obezite diyoruz.

Vücutta yağ birikimi ve obezite:

Vücudundaki yağ oranı yaşa ve cinsiyete göre değişir. Ancak ortalama olarak erişkin bir erkekte yağ oranı %15-20, kadınlarda %25-30 oranında kabul edilebilir sınırlardadır. Bu değerlerin üzerinde bir yağ birikimi olması aşırı kilolu veya obez olarak tanımlanır. Bunu ölçmenin en kolay yollarından biri bel çevresini ölçmektir. Şimdi eline bir mezura al ve mezura göbek deliğinden geçecek şekilde bel çevreni ölç. Erkek isen 102 cm kadınsan 88 cm altında ölçüm yapmış olmalısın. Bu değerlerin üzerinde ise ölçümün yaşam şeklini gözden geçirmende fayda var. İkinci ölçüm yöntemi vücut kitle indeksini ölçmektir. Bu ölçümde vücut ağırlığını tartmalı ve boyunu ölçmelisin. Daha sonra yapman gereken hesap, vücut ağırlığını iki kez boyuna bölmek:

VKİ: vücut ağırlığı (kg)/boy² (m²)

Vücut kitle indeksi (VKİ) 18-25 arası normal olarak kabul edilir, eğer VKİ 25-30 arası ise aşırı kilolu, otuzun üzerinde ise obez olduğunu söylemem gerek. Bu noktada şunu da eklemek gerek: VKİ her zaman doğruyu göstermeyebilir. Örneğin vücut geliştirme sporu ile uğraşan birinin kilosu ve indeksi oldukça yüksek çıkacaktır ama bu yüksek oran yağ kitlesinin yüksek olduğunu göstermez çünkü bu sporcu kişide kas kitlesi daha fazladır.

Obezitenin neden olabileceği hastalıklar:

Obezitenin kişisel sonuçları olduğu gibi toplum üzerinde de olumsuz etkileri vardır. Kişiler obezite sonucunda sosyal sorunları ve sağlık tehditleri ile karşı karşıyadır. Obez olan ve aşırı kilolu olan kişilerde sosyal uyum problemi en sık görülen sıkıntıdır. Genellikle arkadaşları ile görüşmeyi keserler ve dışarı çıkmak istemezler. Bazı durumlarda psikolojik problemlerin ötesinde yürüyememe ve hareket kısıtlılığına bağlı nedenler de rol oynar.

Obez olan kişilerde bazı hastalıklar daha sık görülmektedir. Bunların arasında yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, tip 2 diyabet (şeker hastalığı), kalp damarlarının tıkanıklığı, felçler, safra kesesi taşları ve hastalıkları, eklem kireçlenmeleri, uyku-apne sendromu ve rahim, meme, kolon, böbrek gibi bazı organların kanserleri daha sık görülmektedir. Ayrıca kronik hastalıklarla boğuşmaktan dolayı fizik kondüsyonda gerileme ve depresyon gibi ruhsal hastalıklar daha belirgin olarak ortaya çıkmaktadır.

Tüm bu nedenlerden dolayı bugün yaptığın ölçümlerde eğer kilolu veya obez olduğunu tespit ettiğiysen bir gün daha beklemeden değişim kararını vermelisin! 

Sağlıkla kal.

CH-20240724-39