Stresin Sebep Olduğu Mide Hastalıkları

Sindirim sisteminden sık karşılaşılan hastalıklar, ağrı, mide yanması, öksürük, göğüste yanma şikâyetleri ile ortaya çıkan gastrit ve reflüdür. Daha önceki yazılarımızda reflünün ve gastritin nedenlerini belirtmiştik. O yazıları bir gözden geçirmenin faydası var. Reflü ve gastrit ile ilgili yakınmaların yeme şekline de bağlı olarak yemeklerle ve içeceklerle alevlendiğini de belirtmiştik. Peki, birine sinirlendiğiniz zaman veya endişe duyduğunuz, üzüldüğünüz zaman da benzer şikâyetlerin başladığını hiç fark ettiniz mi? Yani stres reflüyü ve gastriti tetikler mi? Bu yazıda bu konudaki bilimsel gerçeği araştırıyoruz.

Önce stresi tanımlamakta fayda var. Türk Dil Kurumu’nda stres kelimesini aradığınızda bu kelimenin İngilizceden dilimize geçmiş olduğunu ve karşılığında “gerilim” yazdığını görüyorsunuz. Merriam-Webster sözlüğünde de “stress” bir etkenden dolayı fiziksel ve ruhsal olarak dengenin bozulduğu, gerilim hali olarak tanımlanıyor. Zaten gerilimin TDK açıklaması da oldukça benzer: “İhtiyaçların karşılanamadığı veya bir hedefe yönelmiş davranışlar engellendiğinde ortaya çıkan coşkulu durum”. Bu açıklamalarda görüldüğü gibi stresin iki nokta üzerinde etkisi var; bedenimiz ve ruhumuz. Stres kaynağı bazen vücudumuza tehdit oluşturan bir durum olabilir. En klasik örneği tıp literatüründe stres ülseri olarak bilinen mide ülserleridir. Hastanede yatmakta olan hastalarda görülen bir durumdur. Hastanede yatma nedeni mide ile ilişkili olmamasına rağmen midenin koruyucu tabakasında yetersizleşme meydana gelir ve mide kendini koruyamadığı için midenin asidik ortamı mideye zarar vermeye başlar. Buradaki stres direkt olarak vücudu tehdit eden bir durumdur. Bu faktöre karşı vücut, savunma mekanizmalarından hormon ve bazı kimyasal madde akslarını çalıştırdığında mide zarar görebilir.

Peki, vücuda karşı tehdit edici bir unsur olmadan sadece ruhsal bir sıkıntıda mide hastalığı riski ile karşı karşıya kalır mıyız? Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan ve 2101 erişkinin dâhil edildiği bir çalışmada anksiyete bozukluğu olan yani endişeli ruh hali taşıyanlarda 10 yıllık takip süresi içinde mide ülseri görülme oranının daha sık olduğu bildirilmiştir. Başka bir çalışmada da benzer sonuçlar elde edilmiştir. On binin üzerinde erişkinin katıldığı bir çalışma sonuçları da bir önceki ile benzer sonuçları vermiştir. Bu çalışmaların sonucu da kaygı durumunun uzun süre kontrolsüz devam ettiği durumlarda midemizin risk altında olduğunu gösteriyor. Bu nedenle her zaman olduğu gibi ruh halimizi desteklemek için gerekli tedbirleri almak gerekir.